نخبگان ایرانی باید جایگاه خود را در تحولات آینده جهان و در شرایط خلأ قدرت بیایند

به گزارش پایگاه خبری آموزشگاه رسانه، سیدسلمان سیدافقهی در نشست با نخبگان با تجربه‌زیسته در خارج از کشور، گفت: هم در کشور و هم در عرصه بین‌الملل مسائل بسیاری وجود دارد که حل آنها نیازمند حضور فعال و مؤثر نخبگان است.

سید افقهی با اشاره به نقش مهم نخبگان در توسعه همه جانبه کشور، گفت: سند راهبردی کشور در امور نخبگان مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است. این سند برای بنیاد جایگاه تنظیم‌گری ترسیم کرده است تا این بنیاد بتواند در قالب همکاری و هم‌افزایی با دستگاه‌های مختلف و حتی قوای دیگر و نهادهای انقلابی، برنامه‌های نخبگانی آنان را طراحی و برای اجرا با بودجه‌های خودشان پیگیری کند. این روند یعنی سند راهبردی کشور در امور نخبگان برای بنیاد ملی نخبگان جایگاه نظم‌بخشی قائل است تا بتواند با زمینه‌سازی برای اثرگذاری نخبگان، کشور را در مسیر پیشرفت هدایت کند.

سید افقهی با بیان اینکه بسیاری از نهادها و دستگاه‌ها اساساً شناختی از بنیاد ملی نخبگان و سند راهبردی کشور در امور نخبگان ندارند، ادامه داد: بنیاد ملی نخبگان در دور جدید تلاش می‌کند برنامه‌های مختلف وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها با برش‌های نخبگانی انجام شود و نقش نخبگان در ماموریت‌ها و انجام آنها، کاملا مشخص باشد.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان تاکید کرد: بنیاد ملی نخبگان با رویکرد تحولی تلاش دارد به عنوان وکیل مدافع نخبگان جایگاه آنان را در ساختار نظام مشخص و تثبیت کند. در همین راستا دولت سیزدهم اقدامات بسیار خوبی را در این حوزه انجام داد که در سال‌های قبل انجام نشده بودند. جذب نخبگان در دولت و بخش خصوصی یکی از این اقدامات بود.

وی اضافه کرد: حضور نخبگان در بدنه دولت امری بسیار ضروری است، چراکه برای اصلاح ساختارهای حکومت، مشارکت نخبگان یک اصل اجتناب‌ناپذیر است. دیوان سالاری پیچیده و موازی کاری دستگاه‌ها و نهادهای مختلف نیز می‌تواند به عنوان یک مساله و چالش مطرح شود که حل آن نیازمند حضور جدی نخبگان است.

سید افقهی با اشاره به اینکه در حال حاضر ارتباط زیادی بین نخبگان ایرانی و نخبگان بین‌المللی وجود ندارد، گفت: اساساً کشور در حوزه گفت‌وگوی نخبگان دچار ضعف است. در همین راستا اولین همایش ملی گفتگوی نخبگان با مسؤولان برگزار می‌شود که در این مراسم علاوه بر وزیر کشور، استانداران نیز حضور دارند تا نظرات نخبگان را در قالب خروجی هیات‌های اندیشه‌ورزی بشنوند. همین روند باید در لایه بین‌المللی نیز گسترش یابد، به خصوص اینکه به فرموده رهبر معظم انقلاب جهان امروز به سمت خلأ قدرت نزدیک می‌شود و با توجه به مشکلات اقتصادی، سیاسی، نظامی، حکمرانی و فضای داخلی کشورهای مختلف، نخبگان ایرانی باید جایگاه خود را در تحولات آینده جهان و در شرایط خلأ قدرت، یافته و تثبیت کنند؛ البته این مهم نیازمند حمایت جدی حاکمیت نیز هست.

وی تاکید کرد: حمایت از نخبگان با دستور و ابلاغ انجام نمی‌شود، بلکه این مهم نیازمند فرهنگ‌سازی و اغنای افراد و دستگاه‌های مختلف است؛ البته در شرایط کنونی حجم کار و توقعات زیاد است و حساسیت این حوزه نیز بسیار بالاست. با این حال با کمک نخبگان می‌توان در این عرصه نیز اهداف تعیین شده را محقق کرد، به خصوص اینکه فضای امروز بنیاد ملی نخبگان فضای فکر و تضارب‌آراست.

سید افقهی ارتباط با ایرانی‌های خارج از کشور را امری ضروری و مورد تاکید شخص رئیس جمهور دانست و گفت: شورای عالی ایرانیان خارج از کشور در وزارت امور خارجه جایگاه بسیار ویژه‌ای پیدا کرده است که از این ظرفیت باید به نحو احسن استفاده کرد.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه هیچ قانون مشخصی برای حمایت از نخبگان وجود ندارد، اظهار کرد: در کشور قوانین متعددی به تصویب رسیده است که برخی از آنها مانند قانون جهش تولید دانش بنیان با حوزه نخبگانی مرتبط است، اما هیچ قانون مشخصی برای حمایت از خود نخبگان وجود ندارد؛ این در حالی است که اگر قانون مشخصی در این حوزه وجود داشت، حتی مهاجرت معکوس نیز افزایش می‌یافت و زمینه برای نقش‌آفرینی نخبگان فراهم می‌شد؛ البته طراحی این قانون نیز خود نیازمند حضور نخبگان است و باید برای آن از توان نخبگان استفاده کرد.

وی با بیان اینکه کشور باید در تعامل علمی بهتر عمل کند، گفت: متاسفانه در سال‌های گذشته رایزن‌های علمی در سفارتخانه‌ها بسیار کمرنگ بودند، این در حالی است که می‌توان از ظرفیت شورای ایرانیان خارج از کشور که به تفکیک هر منطقه نمایندگانی دارند، برای بهبود شرایط موجود به خوبی استفاده کرد. از طرف دیگر، ایرانیان خارج از کشور ظرفیت مشارکتی بسیار بالایی نیز دارند که اگر این ظرفیت برای حل مشکلات کشور به کار گرفته شود، بخش زیادی از چالش‌های موجود رفع خواهد شد. وجود یک قانون برای حمایت از نخبگان در این موارد می‌تواند بسیاری از موانع را بردارد.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: در شرایطی که جهان به سمت خلأ قدرت پیش می‌رود، باید پیام انقلاب به کشورهای دیگر مخابره شود و با ایجاد گفتمان و گفتگوی نخبگانی کشور را به سمت تحقق آرمان‌های تعیین‌شده سوق داد؛ به خصوص اینکه امروز در قلب آمریکا و در بهترین دانشگاه این کشور یعنی هاروارد، تابلوهای مرگ بر اسرائیل بلند می‌شود. این خود یک ظرفیت برای ایجاد گفتگو و مخابره پیام انقلاب است که در ۴۰ سال گذشته در هیاهوی رسانه‌ای غرب کمتر شنیده می‌شد. علاوه بر آن، مقاومت مردم غزه نیز ظرفیت و فرصت منحصربه‌فردی را برای افزایش گفتگو با نخبگان خارجی ایجاد و بسیاری را به مبانی اسلام علاقه‌مند کرده است. همه این موارد یعنی امروز جهان ظرفیت خوبی برای ایجاد گفتگوی نخبگان در حوزه‌های مختلف اعتقادی، دینی، فناوری و حتی سبک زندگی دارد که باید از آن به خوبی بهره برد.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: یکی از مهمترین اقدامات دولت کنونی، توسعه روابط با کشورهای همسایه است که شخص رئیس جمهور نیز بر آن تاکید داشته و دارد. این موضوع در تاریخ انقلاب هرگز به این میزان وجود نداشته و می‌توان از آن برای جذب نخبگان بین‌المللی در دانشگاه‌های کشور بهره برد و دانشگاه‌های کشور را به سمت بین المللی شدن هدایت کرد؛ به ویژه اینکه پذیرش دانشجوی نخبه بین‌المللی یکی از شاخص‌های دانشگاه مطلوب است و می‌تواند منجر به انتقال دانش، انتقال فناوری، مساله محور شدن دانشگاه‌ها و افزایش تعاملات علمی شود.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان در پایان تاکید کرد: برای تحقق گفتگوی نخبگان در سطح بین‌المللی باید کارگروه‌های تخصصی با حضور خود نخبگان تشکیل شود.

به نقل از بنیاد ملی نخبگان، در این نشست عبدالله سهرابی، مدیرکل شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور نیز ضمن تشریح عملکرد، ماموریت‌ها و وظایف این شورا برای حاضران، از آمادگی شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور برای مشارکت و همکاری با نخبگان مقیم و غیرمقیم خبر داد و در بخشی از این نشست به سؤالات مدعوین حاضر و برخط پاسخ داد.

همچنین، جمعی از نخبگان با تجربه زیست بین‌الملل به بیان تجربیات، نقطه نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود پرداختند.

لزوم حفظ و نگهداشت نخبگان و جلوگیری از خروج ایشان با ایجاد زمینه‌های مناسب برای اثرگذاری، اصلاح رویه‌ها و رویکردها برای بهره‌مندی از توان نخبگان، توجه ویژه‌تر به بحث سربازی نخبگان، رفع تبعیض‌ها و نابرابری‌ها در حوزه نخبگانی و توجه بیشتر به توان و استعداد بانوان نخبه و بکارگیری ایشان در جایگاه‌های مهم سیاسی، ضرورت توجه به زبان فارسی در دانشگاه‌های کشور و انتشار مقالات علمی به زبان فارسی، برگزاری کنفرانس‌های نخبگانی با استانداردهای بین‌المللی، تسریع امور جذب نخبگان در دستگاه‌های اجرایی، داشتن نقشه راه در حوزه حکمرانی دیجیتال و هوش مصنوعی، لزوم ورود نخبگان به مجلس شورای اسلامی، هیات دولت و شوراهای شهرها، توجه به اقتضائات روستا با بهره‌مند از نخبگان، ایجاد شرایط مناسب برای انجام کارهای پژوهشی در دانشگاه‌ها برای نخبگان، ایجاد حاشیه امنیتی برای رشد ایده‌های نخبگان، رفع موانع و محدودیت‌های قانونی در حوزه مالی پژوهش‌ها، فراهم کردن بستر مشارکت نخبگان غیرمقیم در زمینه‌های تخصص و مشورتی، توجه به شبکه‌سازی نخبگان در حوزه‌های مختلف و رفع موانع سیاست‌گذاری در حوزه‌های خرد و کلان با کمک نخبگان از جمله مهمترین مواردی بود که نخبگان حاضر در جلسه به آن اشاره کردند.

انتهای پیام